Straszenie czy przestroga? O mojej przygodzie ze Śmiertelnym atomem

Czym jest wykorzystanie atomu do produkcji energii? Szansą, zagrożeniem? Co oznacza zlokalizowanie kopalni promieniotwórczego pierwiastka w pobliżu ludzi? Na te i wiele innych pytań próbuje odpowiedzieć publikacja Novae Res.

Ostatnio wpadła mi w ręce książka Elżbiety Stasik – Śmiertelny atom. Pozycja ukazała się nakładem wydawnictwa Novae Res. Śmiało możemy zaliczyć ją do literatury popularnonaukowej. Autorka porusza w niej ważką i ciągle aktualną tematykę związaną z energią atomową.

W publikacji roi się od przypisów oraz odwołań do wielu źródeł. Widać wyraźnie, że Stasik solidnie przygotowywała się do napisania tej pozycji. Nie brakuje wspomnień z podróży, które odbyła do miejsc związanych z energią atomową, czy rozmów z przeciwnikami budowy elektrowni i kopalni uranu. Ponadto autorka cytuje artykuły prasowe z Polski i Niemiec, blogi, a także wypowiedzi ludzi pracujących przy wydobyciu radioaktywnego pierwiastka.

Mimo tak bogatego zaplecza źródłowego publikacja nie wzbudziła we mnie pełnego zaufania. Już od pierwszych stron bardzo mocno uwidacznia się  jednostronne, negatywne stanowisko Elżbiety Stasik wobec energii atomowej. Śmiertelny atom nie jest próbą znalezienia obiektywnej odpowiedzi na pytanie, czy tzw. „czysta energia” stanowi (bądź nie) zagrożenie. Autorka nie posiada specjalistycznej wiedzy związanej z tematem, który omawia. Choć  poszukiwanie prawdy przez Stasik jest godne szacunku, jednak nie sposób nie zauważyć, że robi to w sposób nieobiektywny, a przez to nienaukowy. Cały czas usiłuje przekonać czytelnika, że energia jądrowa to najgorsze zło. W tym celu najpierw podaje miarodajne dane ekspertów, przytacza fakty, które dość łatwo można zweryfikować. Te informacje rzeczywiście są w najwyższym stopniu niepokojące i skłaniają do myślenia. Wiarygodność całości burzą jednak osobiste, stronnicze przemyślenia autorki oraz niektóre wypowiedzi aktywistów – oponentów wydobywania i wykorzystywania uranu. Wszelkie neutralne albo pozytywne oświadczenia, wypowiedzi ekspertów, polityków, oraz ministrów, jakie przytacza Stasik w swojej pozycji, są przez nią natychmiast torpedowane. Warto zauważyć, że takich opinii autorka ukazuje niewiele, co też wpływa na kompetentność tej książki.

Ponadto własne tłumaczenia autorki z języka niemieckiego różnych artykułów i publikacji uniemożliwiają dokładną weryfikację podawanych przez nią stwierdzeń, co nie wpływa na wzrost zaufania odbiorcy.

Niemniej jednak, nie trzeba być ekspertem, by zauważyć, że wiele kwestii i obaw, poruszanych w Śmiertelnym atomie wymaga rzetelnych oraz wyczerpujących odpowiedzi. Co więcej, pojawia się kilka udokumentowanych intrygujących tropów, które warto samodzielnie sprawdzić, aby wyrobić sobie własne zdanie. Dużym atutem jest ukazanie przemilczanych przez media i opinię publiczną wydarzeń, związanych z wydobyciem czy transportem reaktywnego pierwiastka. Niewątpliwie podczas lektury czytelnik ma szansę zadać sobie kilka pytań, które przyczynią się do pogłębienia jego wiedzy, (nie tylko z dziedziny energii atomowej). Po publikację Stasik warto sięgnąć, żeby dowiedzieć się czegoś nowego i zadać sobie różne pytania.

Justyna Kania

marie.kramer@onet.pl

Zdjęcie:
https://www.skapiec.pl/site/cat/8655/comp/79684664

Źródła:

1. E. Stasik, Śmiertelny atom, Gdynia 2015.