Mydlana podróż w czasie
Babilonia, Egipt, a może Rzym? Skąd
się wzięło? Rzymska legenda głosi, że nazwa mydła pochodzi od góry Sapo, gdzie
składano w ofierze zwierzęta. W czasie deszczu powstały tłuszcz zwierzęcy oraz
popiół spływały do Tybru. Ówczesne praczki miały odkryć niezwykłe właściwości
tej mieszanki. Tak powstało mydło, nazywane przez ludzi „sapo”. Góra jednak tak
naprawdę nigdy nie istniała.
Natomiast według źródeł historycznych powstanie mydła było kwestią przypadku.
Podczas pieczenia mięsa zauważono, że cieknący tłuszcz łączy się z popiołem,
tworząc spienione grudki. Jego pierwszymi twórcami byli Babilończycy, o czym
informują odnalezione i datowane na 2800 r. p.n.e. tabliczki z recepturą mydła.
Z czasem zaczęto sięgać po różne składniki:
– tłuszcze zwierzęce,
– rośliny o właściwościach oczyszczających: mydlnicę lub piołun,
– oliwę z oliwek,
– aromatyczne zioła,
– popiół bukowy.
Z początku mydła używano do prania, przemywania ran, a także jako środek
leczniczy.
Cudowny wynalazek
Mydła do twarzy, rąk i kąpieli, toaletowe, higieniczne,
lecznicze i glicerynowe:
to rozdział, jaki zobaczymy w broszurze reklamowej wydanej w 1897 r. Obecnie
dokument znajduje się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Poradnik higieniczno-kosmetyczny – tak
zatytułowano wspomnianą ulotkę – stanowi skarbnicę wiedzy z zakresu stosowanej
wówczas pielęgnacji.
Mydła były wytwarzane z myślą o różnych typach skóry. Przeważały te do mycia
rąk i… twarzy. Potencjalne klientki miały zostać skuszone oryginalnymi nazwami
produktów oraz właściwościami. Oto kilka z proponowanych mydeł:
1. „Mydło księżniczek” – mój faworyt ze względu na konwaliowy aromat,
2. „Mydło wschodnich piękności” – zalecane ze względu na wykwintny i trwały
zapach, niwelujące zmarszczki, „bielące płeć”,
3. „Mydło sokole” – posiada przyjemną, miłą i orzeźwiającą woń, delikatnie
oczyszcza skórę, wykonane jest z naturalnych składników,
4. „Mydło glicerynowe płynne” – usuwa wypryski skórne, nadając rękom i twarzy
delikatności i białości,
5. „Mydło kamforowe” – uśmierza świąd oraz pieczenie skóry.
Minęły 123 lata, a obecna branża kosmetyczna nie różni się zbyt wiele od tej z
1897 r.
Rewolucja struktury
Pierwsze twarde mydła powstały na
Środkowym Wschodzie około 800 r. n.e. Z czasem jego produkcja została
uprzemysłowiona na szeroką skalę. Rozwój szlaków handlowych i wyprawy krzyżowe
przyczyniły się do popularyzacji mydła w całej Europie. Jego posiadanie było
symbolem bogactwa i luksusu. Do najbardziej popularnych mydeł zalicza się:
1. Mydło marsylskie na bazie francuskiej, tradycyjnej receptury. Posiada
składniki naturalnego pochodzenia, w tym 72 procent olejów roślinnych. Ma
szerokie zastosowanie w domowej gospodarce – od mycia ciała po pielęgnację
podłóg.
2. Mydło z Aleppo o charakterystycznym, oliwkowym wnętrzu. Jest wykonane z
dwóch składników: oliwy z oliwek, a także oleju laurowego. O jego jakości
decyduje charakterystyczny brązowy kolor. By nabrało odpowiednich właściwości,
musi leżakować ponad 12 miesięcy.
3. Savon Noir, nazywane również czarnym mydłem. Przypomina gęstością pastę o
brązowym kolorze. Do jego produkcji używa się czarnych oliwek. Posiada
właściwości zmiękczające oraz oczyszczające. Swoje zastosowanie znajdzie też w
ogrodzie jako środek owadobójczy.
Produkcja mydła w płynie rozpoczęła się pod koniec XIX wieku. W 1865 r.
opatentował je William Shepphard. Początkowo było upowszechniane w miejscach
publicznych, a po czasie swoje zastosowanie znalazło także w domach.
Obecnie moda na to, co naturalne, powraca. Obserwujemy wzrost manufaktur mydła, które cenią sobie jakość, dbając o zdrowie klienta. Tradycyjna metoda wyrabiania mydeł pozwala na wgląd w ich produkcję. Wiemy, za co i ile płacimy, stawiając na ekologiczny konsumpcjonizm.
Powyższy artykuł powstał z myślą o zgłębieniu historii mydła, które, jak widzimy, przeszło długą drogę w swoim formowaniu się. Powstało wiele interesujących odmian, przechodzących rewitalizację. Sami decydujemy o tym, czym i kiedy myjemy swoje ręce – pamiętajmy jednak, by robić to jak najczęściej i jak najdokładniej w ciągu dnia! Higiena to podstawa!
Wiktoria Łakota
1.W. Duch: Kto wynalazł mydło? Historia mydła od zwierzęcego łoju po mydło w
płynie.
(historia.org.pl/2020/03/06/kto-wynalazl-mydlo-historia-mydla-od-zwierzecego-loju-po-mydlo-w-plynie/);
2.Surfaktanty w łazience… i mydła – prawdziwa historia. (www.chemiaibiznes.com.pl/aktualnosc/surfaktanty-w-lazience-i-mydla-prawdziwa-historia/1);
3.Ewolucja mydła – z paleniska do mydlarni.
(kosmetykinaturalne.com.pl/blog/historia-mydla.html);
4.Historia mydła. Skąd się wzięło mydło? (savon-cosmetics.pl/baza-wiedzy-savon/historia-mydla-skad-sie-wzielo-mydlo/);
5.A. Lisak: Woda na plamy żółte, cebulki
włosowe i inne kosmetyki. (www.lisak.net.pl/blog/?p=8692).
Zdjęcia:
pixabay.com/photos/marseille-art-soap-2543075/;
pixabay.com/photos/soap-lavender-cosmetic-natural-soap-2125526/;
www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/rece-kobieta-mydlo-dorosly-3987143/.