Izolowanie się od społeczeństwa czasami wynika z indywidualnego wyboru, ale bardzo często zostaje narzucona jednostce bądź większej grupie społecznej. Jakie to niesie za sobą skutki? Czy samotność jest dobra dla naszego zdrowia fizycznego i psychicznego?
Przyczynami izolacji społecznej, czyli braku interakcji społecznych oraz komunikowania się z innymi ludźmi bezpośrednio, mogą być np. zaburzenia emocjonalne, psychiczne, choroba zakaźna bądź szkodliwość dla społeczeństwa. Różne są rodzaje izolacji i tak samo dużo jest jej powodów, ale skutki często potrafią być te same, wszystko zależy od tego, czy potrafimy się zaadaptować do nowej rzeczywistości.
Więzienie
Na przestrzeni wieków zmieniał się
kształt więzień oraz zapewnienie osadzonym warunków bytowych. Jak do tej pory
ludzkość nie wymyśliła formy zastępczej, która w miejsce więzień zapewniałaby
inny sposób izolacji i odziaływania względem skazanych. Współcześnie kara
pozbawienia wolności lub inne formy izolacji więziennej traktowane są jako
najbardziej ingerujące w sferę wolności i praw człowieka. Każdy osadzony jest
podporządkowany wymaganiom regulaminu, którego głównym celem jest jak
największa izolacja od świata zewnętrznego, dyscyplina i resocjalizacja. W
zakładach karnych i aresztach śledczych częściej niż w normalnym środowisku
występują negatywne zmiany w psychice człowieka, zakłócenia w sferze
świadomości, uczuć i procesach podejmowania decyzji, co często prowadzi do
zaburzeń zachowania. Zdarzają się próby samobójcze, tworzą się grupy społeczne
odmienne niż w życiu na wolności.
Decyzja o umieszczeniu jednostki w zakładzie karnym nie jest
dziełem przypadku, z reguły stanowi następstwo szeregu niepożądanych
zachowań czy działań podejmowanych przez konkretną osobę. Są to konsekwencję
czynów, które dana osoba popełniła świadomie.
Czy wszyscy doświadczają izolacji społecznej?
Każdy człowiek na pewnym etapie życia doświadcza poczucia samotności, może to wiązać się z na przykład przeprowadzką do nowego miasta lub zmianą miejsca pracy. Czasami jest to od nas niezależne, jednakże najważniejsze jest to, aby pokonywać przeszkody, poznawać nowych ludzi.
Osoby będące w stanie depresyjnym same się izolują od otoczenia, a obniżony poziom nastroju powoduje, że odczuwają smutek. Występują przy tym też objawy fizyczne, które tylko pogłębiają stany związane ze złym samopoczuciem. Depresja pojawia się nie tylko u ludzi młodych, ale również starszych, w szczególności gdy organizm niedomaga, pojawiają się choroby i brakuje odpowiedniej pomocy ze strony społeczeństwa lub rodziny. W momencie kiedy osoby samotne zmuszone są do izolacji, ważne jest, aby nie zapominać o takich osobach, ponieważ bardzo poważnie może wpłynąć to na ich zdrowie psychiczne. Depresja może również doprowadzić do pogorszenia się zdrowia fizycznego i przyspieszyć proces starzenia.
Niektóre osoby w różnym wieku same się izolują, nie czują przynależności do grup, które ich otaczają. Osoby albo widzą duże różnice między sobą a grupą i decydują się na samotnicze przeżywanie życia, albo próbują się wpasować, aby jak najmniej różnić się od pozostałych członków grupy.
Odizolowanie się od ludzi może się wiązać z lękiem społecznym, co prowadzi do całkowitego zerwania więzów międzyludzkich. W schemat izolacji społecznej może popaść każdy człowiek. Osoby, które w dzieciństwie lub w wieku nastoletnim były wyróżniane spośród grupy, mają do tego większe predyspozycje.
Izolacja z wyboru
Trzeba wziąć pod uwagę również izolację, na którą decydują się niektórzy ludzie sami. Biorąc udział w programach typu Big Brother czy Hotel Paradise, zgadzają się jednocześnie na odizolowanie. Pierwszym ważnym aspektem jest to, że osoby, które są brane do tego typu programów, przechodzą złożony casting, podczas którego odpowiadają na bardzo dużą liczbę pytań. Dobierane są one tak, aby program reprezentował różne typy osobowości i był ciekawy dla widzów. Udział w programach biorą osoby, które są gotowe nie tylko na nawiązanie nowych relacji, ale jednocześnie na ryzyko związane z tym. Nowe przyjaźnie nawiązują się w całkowitym odosobnieniu, bez kontaktu ludzi z zewnątrz wiąże się to zarówno z całkowitym zrezygnowaniu z korzystania telefonu, jak i również Internetu. Z relacji byłych uczestników wynika, że najtrudniejsze jest przyzwyczajenie się do tego, że jest się pod obserwacją, a następnie wyjście z programu. Powrót do życia codziennego wiąże się z oceną widzów i hejtem, a na to nie są wszyscy gotowi. Na zewnątrz po za programem wszystko toczyło się dalej, a dany człowiek chwilowo jest offline. W dzisiejszym świecie gdzie jesteśmy otoczeni informacjami taki nagły powrót może być szokiem.
Skutków może być wiele, te negatywne i najczęściej powstające to na przykład bezsenność lub podniesiony poziom stresu. W najgorszej sytuacji kumulacja tych dwóch skutków może prowadzić do zwiększenia się przemocy domowej. Najczęściej jednakże pojawiają się problemy z komunikowaniem własnych uczuć i emocji, a to może prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji międzyludzkich. Prowadzi to również do uzależnienia od alkoholu, które w połączeniu ze złym samopoczuciem może powodować zwiększoną liczbę samobójstw.
Sylwia Gonera
sylwia.magdalena.gonera@gmail.com
Zdjęcie: Pinterest
Źródło:
1.R. Deka: Człowiek w obliczu przymusowej izolacji;
2.Admin: Izolacja społeczna- definicja i sposoby jej przezwyciężania. (www.edulider.pl/rozwoj/izolacja-spoleczna-definicja-i-sposoby-jej-przezwyciezania);
3.P. Mućko: Schemat izolacji społecznej – „Nie pasuje do nich”. (www.psychowiedza.com/2016/10/schemat-izolacji-spolecznej);
4.M. Tomczyk: Izolacja w depresji i schizofrenii. (www.psychiatria.pl/artykul/izolacja-w-depresji-i-schizofrenii).